Data Center คืออะไร ทำไมจึงสำคัญกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

การพัฒนาไปสู่เมืองอัจฉริยะ (Smart City) ข้อมูลถือเป็นทรัพยากรสำคัญ การสร้าง Data Center จึงไม่ใช่เพียงสถานที่จัดเก็บข้อมูล แต่เป็นศูนย์กลางการบริหารจัดการและวิเคราะห์ข้อมูล ที่ช่วยให้การดำเนินงานขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมีประสิทธิภาพ สามารถจัดการข้อมูลได้อย่างเป็นระบบ รองรับการให้บริการประชาชนได้รวดเร็วและแม่นยำ ตลอดจนช่วยให้ผู้บริหารท้องถิ่นสามารถวิเคราะห์ข้อมูลประกอบการตัดสินใจในเรื่องเกี่ยวกับการกำหนดนโยบายและวางยุทธศาสตร์ได้อย่างรอบด้าน
มาทำความเข้าใจว่า Data Center คืออะไร ต้องคำนึงถึงสิ่งใดบ้างก่อนสร้าง และมีประโยชน์ต่อท้องถิ่นอย่างไร
Data Center คืออะไร
ศูนย์ข้อมูล หรือ Data Center คือศูนย์กลางของการจัดเก็บ บริหารจัดการ เชื่อมโยง ประมวลผล และวิเคราะห์ข้อมูลดิจิทัล ภายในจึงเต็มไปด้วยระบบ แฟลตฟอร์ม อุปกรณ์ไอที ทั้งอุปกรณ์ IoT คอมพิวเตอร์ จอแสดงผลขนาดใหญ่ เซิร์ฟเวอร์ และระบบอัจฉริยะต่าง ๆ เพื่อใช้เป็นสถานที่ดูข้อมูล วิเคราะห์ ประเมิน ติดตาม เฝ้าระวัง สั่งการ วางแผน และบริหารจัดการ
สำหรับองค์ปกครองส่วนท้องถิ่นนั้น Data Center จะเปรียบเสมือนศูนย์บัญชาการข้อมูลที่รวบรวมข้อมูลเมืองจากทุกภาคส่วนของท้องถิ่นและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น ประชากร ภูมิประเทศ ครัวเรือน สาธารณูปโภค สิ่งแวดล้อม การจราจร สุขภาพ เป็นต้น อีกทั้งยังสามารถนำข้อมูลเหล่านี้มาวิเคราะห์ ประมวลผล และแสดงผลแบบเรียลไทม์ เพื่อช่วยให้ท้องถิ่นสามารถบริหารจัดการข้อมูลได้อย่างมีประสิทธิภาพ ปลอดภัย นำไปใช้ประโยชน์ต่อได้หลากหลายมิติ และเป็นผู้ช่วยในการตัดสินใจได้อย่างแม่นยำและรวดเร็ว
ปัจจัยสำคัญที่ต้องคำนึงถึงในการสร้าง Data Center
การสร้าง Data Center ของท้องถิ่นที่มีศักยภาพและประสิทธิภาพ ต้องอาศัยหลายปัจจัยเข้ามาเกี่ยวข้อง โดยปัจจัยหลัก ๆ ที่ต้องคำนึงถึง ได้แก่
1. ระบบการจัดเก็บและรวบรวมข้อมูลที่ดี
อย่างแรกเลยที่ต้องให้ความสำคัญในการสร้าง Data Center โดยมีระบบการจัดเก็บและรวบรวมข้อมูลที่ดี รวมถึงระบบการวิเคราะห์และประมวลผลข้อมูลต่าง ๆ ที่รวดเร็วและมีศักยภาพสูง สามารถรองรับข้อมูลปริมาณมหาศาล หรือ Big data ได้ เพื่อให้การเก็บข้อมูล การบริหารจัดการข้อมูล การวิเคราะห์ และแสดงผลข้อมูลมีความถูกต้อง ครบถ้วน เช่น แพลตฟอร์มดิจิทัลข้อมูลเมือง (City Digital Data Platform: CDDP) ระบบบริหารจัดการข้อมูลที่มีปัญญาประดิษฐ์และ Machine Learning จัดระบบ เชื่อมต่อ แ ละแลกเปลี่ยนข้อมูล รวมถึงประมวลผล วิเคราะห์ และคาดการณ์แนวโน้มที่เกี่ยวกับการดำเนินงานและการบริการของท้องถิ่น พร้อม Dashboard แสดงผลรูปแบบแผนที่สองมิติและสามมิติ
2. มีระบบไฟฟ้าที่เสถียร
ห้อง Data Center มีอุปกรณ์ไอทีจำนวนมากจึงจำเป็นต้องใช้ไฟฟ้าที่มีเสถียรภาพ เพื่อให้ระบบต่าง ๆ สามารถทำงานได้ดี และป้องกันไม่ให้หยุดทำงานกะทันหัน ดังนั้นนอกจากระบบไฟฟ้าแบบปกติแล้ว ควรจะมีระบบไฟฟ้าสำรองที่ได้มาตรฐานเพื่อป้องกันไฟฟ้ากระชากหรือขัดข้องด้วย
3. มีอุณหภูมิเหมาะสม
อุณหภูมิที่เหมาะสมคือส่วนสำคัญในการดูแลรักษาและควบคุมการทำงานของอุปกรณ์ไอทีต่าง ๆ ในห้อง Data Center จึงต้องควบคุมอุณหภูมิไม่ให้ร้อนจนเกินไป และต้องรักษาความเย็นและความชื้นให้อยู่ในระดับมาตรฐาน เพื่อให้การทำงานของอุปกรณ์และระบบภายในห้องทำงานได้อย่างปกติและมีประสิทธิภาพ
4. มีเจ้าหน้าที่คอยสังเกตการณ์ตลอดเวลา
หนึ่งในประโยชน์ของ Data Center ก็คือสามารถติดตาม เฝ้าระวัง และแจ้งเตือนสถานการณ์ จึงควรมีเจ้าหน้าที่ดูแลและสังเกตการณ์สถานการณ์อย่างใกล้ชิดตลอดเวลา เพื่อแก้ไขและป้องกันปัญหาของเมืองได้อย่างทันท่วงที ไม่เพียงเท่านั้นเจ้าหน้าที่ยังต้องดูแลระบบต่าง ๆ ให้ทำงานได้อย่างปกติด้วย
5. มีการรักษาความปลอดภัยจากภัยพิบัติ
ภัยพิบัติ ทั้งไฟไหม้ น้ำท่วม ฟ้าผ่า และพายุคาดการณ์ได้ยาก ดังนั้น Data Center ที่เป็นศูนย์รวมข้อมูลของเมือง จึงควรได้รับการออกแบบให้อยู่ในพื้นที่ปลอดภัยจากภัยธรรมชาติ เพื่อป้องกันข้อมูลซึ่งเป็นหัวใจของเมืองเอาไว้ จึงควรใช้บริการจากผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางในการออกแบบและจัดทำห้อง Data Center เพื่อให้ระบบสามารถทำงานได้อย่างราบรื่น มีความปลอดภัยสูง อุปกรณ์ทุกอย่างมีคุณสมบัติที่เหมาะสม และจัดวางได้ถูกต้อง
6. มีการรักษาความปลอดภัยทางไซเบอร์
Data Center คือศูนย์รวมข้อมูลของเมือง การรักษาความปลอดภัยของข้อมูลจึงเป็นเรื่องที่จะต้องให้ความสำคัญ ไม่เพียงเลือกใช้บริการระบบและแพลตฟอร์มที่มีการรักษาความปลอดภัยทางไซเบอร์ในระดับสูง มีการจำกัดสิทธิ์การเข้าถึงเท่านั้น แต่การเข้าออกห้อง Data Center ก็ควรมีระบบรักษาความปลอดภัยด้วยเช่นเดียวกัน เช่น ระบบสแกนลายนิ้วมือ ระบบสแกนม่านตา เป็นต้น
7. งบประมาณ
งบประมาณเป็นอีกหนึ่งปัจจัยสำคัญที่กำหนดขอบเขตของการจัดทำห้อง Data Center จึงควรจัดทำให้สอดคล้องกับงบประมาณที่ได้รับ โดยอาจปรึกษากับผู้เชี่ยวชาญว่าควรจะให้ความสำคัญในส่วนใดหรือเรียงลำดับความสำคัญอย่างไร เพื่อให้ได้ห้อง Data Center ที่มีความคุ้มค่าและมีประสิทธิภาพที่สูงสุด
ทำไม Data Center จึงสำคัญกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
Data Center เป็นหัวใจสำคัญของการบริหารจัดการเมืองยุคใหม่ ทั้งการเสริมสร้างศักยภาพในการบริหารเมือง การตอบสนองต่อความต้องการของประชาชน และการเตรียมพร้อมพัฒนาเมืองรองรับอนาคต
1. เป็นศูนย์กลางการบริหารข้อมูลเมือง
Data Center ช่วยให้ท้องถิ่นสามารถรวบรวมข้อมูลจากทุกหน่วยงานในพื้นที่ให้อยู่ในที่เดียว เกิดเป็นฐานข้อมูลกลางที่เชื่อมโยงอย่างเป็นระบบ จึงช่วยให้การทำงานของแต่ละกองงานมีความสอดประสานกัน ลดความซ้ำซ้อนของข้อมูล รวมถึงลดความผิดพลาดที่เกิดจากการบันทึกและการสื่อสาร
2. ติดตามและตอบสนองต่อสถานการณ์ฉุกเฉินได้เร็วขึ้น
ด้วยความสามารถของระบบต่าง ๆ ภายใน Data Center ที่สามารถเห็นภาพรวมและวิเคราะห์ข้อมูลได้แบบเรียลไทม์ ทำให้ผู้บริหารท้องถิ่นสามารถติดตามสถานการณ์ปัจจุบันและคาดการณ์แนวโน้มในอนาคตได้อย่างแม่นยำ สามารถวางแผน รับมือ และตอบสนองต่อเหตุการณ์ฉุกเฉินได้รวดเร็วขึ้นและลดความเสียหายที่จะเกิดได้ เช่น การใช้แพลตฟอร์มจัดการภัยพิบัติติดตามและคาดการณ์ปริมาณน้ำจากเซนเซอร์ IoT และ CCTV เพื่อเตรียมมาตรการป้องกันและแจ้งเตือนน้ำท่วม การจัดการจราจรในช่วงเวลาที่มีอุบัติเหตุเกิดขึ้น
3. สนับสนุนการตัดสินใจ
ข้อมูลเชิงลึกที่ถูกต้อง ทันสมัย และครบถ้วน เป็นตัวช่วยสำคัญที่จะสนับสนุนการตัดสินใจของผู้บริหารท้องถิ่นในการกำหนดนโยบาย ออกมาตรการ และรับมือกับปัญหาของเมือง เช่น การบริหารงบประมาณ การวางแผนโครงสร้างพื้นฐาน การกำหนดนโยบายด้านสุขภาพ หรือการรับมือกับภัยพิบัติ
4. บริหารจัดการทรัพยากรได้อย่างมีประสิทธิภาพ
การรวมศูนย์ข้อมูลไว้ที่ Data Center ไม่เพียงช่วยลดค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้องกับการจัดเก็บและบริหารข้อมูลในระยะยาว เช่น ค่าใช้จ่ายด้านทรัพยากรบุคคล พื้นที่จัดเก็บเอกสาร ค่ากระดาษ ค่าอุปกรณ์ต่าง ๆ แต่ยังสามารถใช้ประโยชน์จากข้อมูลเชิงลึกที่ได้จาก Data Center มาลดต้นทุนในการบริหารงาน และใช้ทรัพยากรของท้องถิ่นให้คุ้มค่ามากขึ้นด้วย
5. เพิ่มความปลอดภัยและความมั่นคงของข้อมูล
ข้อมูลของท้องถิ่นเป็นสินทรัพย์ดิจิทัลที่มีมูลค่าสูง Data Center จะช่วยจัดเก็บข้อมูลให้อย่างปลอดภัย ลดความเสี่ยงจากภัยคุกคามทางไซเบอร์ และป้องกันการสูญหายของข้อมูลได้
6. รองรับการพัฒนาเมืองอัจฉริยะ
Data Center ถือเป็นหนึ่งในโครงสร้างพื้นฐานสำหรับท้องถิ่นที่จะพัฒนาเมืองอัจฉริยะ เพราะเป็นศูนย์รวมข้อมูล เชื่อมต่อ และประมวลผลข้อมูลจากเทคโนโลยีทันสมัยต่าง ๆ อย่างอุปกรณ์ IoTและปัญญาประดิษฐ์ที่ปัจจุบันกลายเป็นหนึ่งในฟันเฟืองสำคัญของการบริหารจัดการเมืองอัจฉริยะ เช่น เฝ้าระวังสถานการณ์ฉุกเฉินจากกล้องวงจรปิด การติดตามสถานะทรัพย์สินของท้องถิ่น เป็นต้น
Data Center จัดเป็นอีกหนึ่งโครงสร้างพื้นฐานที่จะขับเคลื่อนเมืองด้วยข้อมูล องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจึงควรเริ่มต้นพัฒนาตั้งแต่วันนี้ เพื่อให้การบริหารจัดการเมืองเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ การดำเนินงานคล่องตัว ตอบสนองต่อความต้องการของประชาชนได้รวดเร็ว และรองรับการพัฒนาเมืองให้สอดคล้องไปกับแนวโน้มการเปลี่ยนแปลงของโลกและเทคโนโลยีที่ก้าวกระโดด